Phân loại hộp số tự động, đánh giá độ bền và độ êm

Hộp số tự động đã và đang trở thành một sự thay thế lý tưởng cho hộp số tay, đặc biệt đúng trong điều kiện lưu thông như nước ta, điểm khác biệt cơ bản giữa 2 kiểu hộp số là ly hợp không còn được sử dụng nữa mà thay vào đó tốc độ thay đổi một cách tự động. Trước đây, nhiều người lo ngại về độ bền cũng như là độ êm của nó. Nhưng các bạn hãy yên tâm đi, độ bền không còn là vấn đề nữa bởi công nghệ này đã được ứng dụng từ rất lâu rồi. Tuy nhiên, cần phải phân biệt các loại hộp số tự động bởi ngày càng nhiều công nghệ được sử dụng. Độ bền và giá thành sửa chữa vì thế mà cũng không thể khẳng định là như nhau được.

Độ bền và độ êm của hộp số tự động sử dụng công nghệ gọi nôm na là robot hóa

Đó không phải là một hộp số tự động thật sự nếu xét về mặt nguyên lý hoạt động, hãy tưởng tượng 1 con robot thay thế chân của bạn để đạp/nhả ly hợp và tay của bạn để gạt cần chuyển số. Có thể coi nó y như là 1 hộp số tay được thêm vào 1 bộ truyền động để tự động hóa ly hợp và cần chuyển số. Ta có thể coi độ bền gần như là tương đương với hộp số tay, nếu có thì lỗi chỉ có thể đến từ bộ truyền động.

Có 2 loại hộp số tự động robot hóa :

– Loại ly hợp đơn : Loại hộp số này vẫn mang đặc tính của hộp số tay, có nghĩa là vẫn có quy trình ngắt và nối hệ thống truyền lực trong quá trình chuyển số, hậu quả là xe của bạn vẫn sẽ bị giật cục khi chuyển số, chỉ khác là bị giật ít hay nhiều, tùy vào độ tinh chỉnh của từng hãng xe. Các công nghệ cũ như BMP của Peugeot hay ASG của Volkswagen nổi tiếng là chuyển số chậm, thậm chí là còn “do dự” khi chuyển số.

– Loại ly hợp kép : Không còn hiện tượng giật cục ở loại hộp số này nữa bởi hệ thống được trang bị 2 ly hơp : Trong khi 1 ly hợp làm việc (ly hợp tiếp xúc với trục quay của động cơ) thì bộ điều khiển đã tính toán để gài sẵn số tiếp theo ở ly hơp kia. Quá trình chuyển số được rút ngắn chỉ còn công đoạn tách ly hơp 1 và hợp ly hợp 2 vào trục quay của động cơ, tinh giản công đoạn hoán đổi vị trí các bánh răng để thay đổi tỉ lệ truyền lực, vì vậy sẽ nhanh hơn nhiều. Hơi phức tạp phải không các bạn ? Hãy tưởng tượng 1 cách đơn giản là hộp số ly hợp kép cho phép bạn chỉ phải dùng chân đạp/nhả ly hợp mà không phải sờ đến cần số, sẽ nhanh hơn rất nhiều phải không các bạn ? Ví dụ các hộp số ly hợp kép tiêu biểu là DSG, EDC, DKG và Powershift. Vấn đề ở đây là kiểu hộp số này rất nặng (khối lượng). Từ chung để chỉ loại hộp số này là DCT (Dual Clutch Transmission).

Loại hôp số tự động robot hóa có điểm yếu vẫn có hiện tượng bị mòn ly hợp, vì vậy cần được quan tâm bảo dưỡng. Hơn nữa, nếu con robot hoạt động không chính xác (lập trình lỗi), thì khả năng đĩa ly hợp mòn nhanh là rất khả thi.

Hộp số tự động ly hợp kép. Cấu tạo 2 ly hợp (màu xanh và đỏ) lần lượt tiếp xúc với đĩa của trục quay động cơ (màu đen ở giữa) khi chuyển số
Độ bền và độ êm của hộp số tự động sử dụng công nghệ gọi nôm na là biến thiên liên tục

Kiểu truyền động này được gọi là CVT (Continuously Variable Transmission) đem đến sự êm ái trong quá trình chuyển số (đơn giản vì đâu còn số nữa mà chuyển).

Xét về khía cạnh độ bền, đã có lỗi ở những thế hệ đầu tiên, tuy nhiên những thế hệ gần đây có thể coi là tin tưởng được. Xét về cảm giác lái, loại hộp số này nếu không quen sẽ cảm thấy rất lạ bởi gia tốc xe thay đổi rất đều, không hề có hiện tượng giật cục. Đối với các tín đồ xe thể thao thì quả là cả một thất vọng lớn. Có thể vì vậy mà những thế hệ gần đây, các hãng xe cho thêm chức năng mô phỏng các cấp số ở chế độ Thể Thao/Số tay chăng ? Ở chế độ mô phỏng này, việc chuyển số (thực ra là số ảo) diễn ra rất nhanh tạo cảm giác giật như khi chuyển số thật mà không tăng dần như ở chế độ “biến thiên liên tục”.

Nếu xem xét cấu tạo của hệ thống này thì gần như không có ma sát do vậy không có bộ phận bị hao mòn, ly hợp thì đã được thay thế bởi bộ biến mô-men thủy lực. Dây đai thì rất bền còn bộ biến mô-men thủy lực không phải là bộ phận hao mòn nhanh (tuy nhiên vẫn nên thay dầu ở mỗi 60 000 Km).

Nói tóm lại, CVT là một hệ thống bền nhưng nói thẳng ra là chả có gì là kích thích cho những ai thích lái xe cả.

Độ bền và độ êm của hộp số tự động sử dụng công nghệ gọi nôm na là bộ biến mô-men thủy lực

Đây đơn giản là công nghệ được sử dụng nhiều nhất và lâu đời nhất của hộp số tự động. Là một trong những công nghệ bền bỉ nhât vì đã được trải nghiệm từ thời “cổ đại”, thậm chí ngay từ khi thiết kế, nó đã được cấu tại để sống cùng với thời gian. Những mẫu hộp số tiêu biểu là Tiptronic, Septronic, 7G-Tronic, 9-G Tronic, …

Điểm mạnh đem lại sự bền bỉ cho hệ thống này là nó giúp giảm ma sát của ly hợp bằng cách truyền mô-men xoắn bằng hệ thống thủy lực. Hệ thống thủy lực ở đây là dầu hộp số, tuy nhiên lại phải thay dầu cũng như là miếng ngăn mạt sắt (nam châm) mỗi 60000 Km (đừng tự làm nhé các bạn, nó không đơn giản như thay dầu động cơ đâu).

Một điểm mạnh nữa là hệ thống này sử dụng các bánh răng hành tinh để truyền động thay vì các bánh răng gắn trên các trục song song như trên các loại hộp số tay hay hộp số tự động robot hóa. Tiếp xúc giữa các banh răng hành tinh hạn chế ma sát vì vậy bền hơn là các bánh răng trên các trục song song.

Tiếp xúc bánh răng trên các trục song song : công nghệ trên các hộp số tay hoặc hộp số tự động robot hóa
Hệ thống bánh răng hành tinh: Sử dụng trên hộp số tự động truyền thống cùng bộ biến mô-men thủy lực thay cho ly hợp
Một vài hộp số tự động thông dụng

Ford Powershift
Có thể coi đây là hộp số DSG (Volkswagen) của hãng Ford, hoạt động trên nguyên lý robot hóa sử dụng ly hợp kép. Điểm mạnh là tiết kiệm nhiên liệu và đem lại sự êm ái cho người dùng. Đứng đằng sau tên thương mại Powershift là công nghệ của hãng Getrag, một trong những nhà cung cấp hộp số lớn nhất thế giới.

Ford Durashift
Hộp số tự động robot hóa sử dụng ly hợp đơn.

BMW SMG (Sequential Manual Gearbox)
Tuy chỉ là hộp số tự động robot hóa ly hợp đơn, độ êm cũng như tốc độ chuyển số của nó rất ấn tượng. Được sử dụng trên các dòng xe M3, M5 và M6, chắc chắn rằng các kỹ sư của BMW thời này không phải là dân nghiệp dư.

Mercedes Autotronic
Hộp số tự động biến thiên liên tục (CVT), cùng công nghệ với các hộp số sử dụng trên các dòng xe Nhật (điển hình là Toyota) hay hộp số Multitronic của Audi.

Mercedes 7G-Tronic / 9G-Tronic
Hộp số sử dụng công nghệ truyền thống sử dụng bộ biến mô-men thủy lực.

Mercedes 7G-DCT
Hộp số robot hóa ly hợp kép

Mercedes SpeedShift MCT
Hộp số robot hóa ly hợp đơn. Cấu tạo y như hộp số 7G-Tronic nhưng sử dụng ly hợp điểu khiển tự động bằng robot thay vì bộ biến mô-men thủy lực.

Volkswagen / Audi : DSG/S-Tronic
Đơn giản là hộp số robot hóa ly hợp kép nổi tiếng nhất thị trường. Chuyển số cực nhanh, tiêu hao nhiên liệu tối ưu và it khi bị lỗi. Còn hộp số S-Tronic thực ra là 1 DSG chỉ thay đổi tên gọi thương mại.

BMW DKG
Hộp số robot hóa ly hợp kép, ít được biết đến hơn người anh em DSG/S-tronic.

BMW Steptronic
Hộp số được sử dụng trên phần lớn các dòng xe của BMW. Hoạt động dựa trên nguyên lý bộ biến mô-men thủy lực.

Volkswagen ASG
Hộp số robot hóa ly hợp đơn. Giải pháp cho các dòng xe rẻ của Volkswagen, điểm yếu chuyển số khá chậm (đừng đem so sánh với với người em DSG)

Audi S-tronic
Thực chất là hộp số DSG của Volkswagen, chỉ thay đổi tên thương mại

Volkswagen/Audi : Tiptronic
Hộp số tự động truyền thống sử dụng bộ biến mô-men thủy lực. Có thể coi hộp số này là điển hình của công nghệ truyền thống, hoạt động êm ái, tuy cũng hơi tốn nhiên liệu và tốc độ chuyển số chưa được nhanh lắm.

Audi Multitronic / CVT
Multitronic của Audi là kiểu hộp số CVT. Nếu bạn là người thích lái thì đây hoàn toàn không phải là hộp số bạn nên chọn. Cũng như các hộp số CVT trên các dòng xe nhật, động cơ rất ồn và cho cảm giác không đủ lực đẩy khi bạn nhấn mạnh chân ga. Tóm lại là chỉ phù hợp cho đối tượngdi chuyển trong thành thị.

Toyota MMT
Hộp số robot hóa ly hợp đơn nhưng hiệu suất và độ êm ái thì còn rất hạn chế.

Toyota X-shift
Cũng là hôp số robot hóa ly hơp đơn.

Toyota Multidrive
Hộp số biến thiên liên tục CVT. Cực kì “mệm mại” cho những ai thích lái xe từ tốn.

admin, 24/12/2016


Posted

in

by

Tags: